Monday, December 28, 2020

Sunday, December 27, 2020

પ્રત્યાયન : સ્થાન અને મહત્ત્વ // સંદર્ભ : 'હેલ્લારો' ગુજરાતી ચલચિત્ર

 

Hellaro - Dialogue / Aankho na Paatiya


સર્વસાંધાશૂળ ઉર્ફે ચિકુનગુનિયા /////// હળવે હલેસે // ડૉ. અશ્વિનકુમાર

 







* સર્વસાંધાશૂળ ઉર્ફે ચિકુનગુનિયા
'ઉત્સવ', ('દિવ્ય ભાસ્કર'નો દીપોત્સવી અંક), નવેંબર, ૨૦૨૦, પૃષ્ઠ : ૧૩૪-૧૩૬

Journalists jailed or fined for refusing to identify confidential sources, as of 2019


https://www.rcfp.org/jailed-fined-journalists-confidential-sources/

ગુજરાતી શીખીએ હોંશે-હોંશે


http://www.letslearngujarati.com/

Saturday, December 26, 2020

Friday, December 25, 2020

પ્રત્યાયનનાં કાર્યો


Information (માહિતી) 

Instruction (સૂચના)

Entertainment (મનોરંજન) 

Persuasion (સમજાવટ

Debate & Discussion (ચર્ચા-વિચારણા) 

Cultural Promotion (સાંસ્કૃતિક બઢતી) 

Integration (એકતા-અખંડિતતા)

હાઇકુ : કાણું મોજું


સાન્તાક્લૉઝ તો
મૂકશે ભેટ, પણ
મોજું છે કાણું.

- અશ્વિનકુમાર


Thursday, December 24, 2020

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1181


તમે સૌથી પહેલાં સ્પષ્ટતા કરો.

તમે સ્પષ્ટતા સૌથી પહેલાં કરો.

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1180


ગલ્લાવાળો મોટી ચાની કીટલીનો ઉપયોગ કરતો હતો.

ગલ્લાવાળો ચાની મોટી કીટલીનો ઉપયોગ કરતો હતો.

African Proverb // Lion & Hunter

 


ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1179


'મારા કારખાનામાં ટોળું રીતસરનું ધસી આવ્યું.' 

(તમારું નસીબ સારું કહેવાય. બાકી તો, ટોળું રીત વિનાનું જ ધસી આવે!)

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1178

 

'હું મજામાં છું!' ... ... 'તમે મજામાં હશો!' ... ... 'આપણે બધાં મજામાં રહીશું!!!!!'


વિશ્વમાં મહામારી છે, પરંતુ વાક્યોમાં મહામારી નથી. આથી, વાક્યો વચ્ચે સામાજિક અંતર ન જાળવવા વિનંતિ છે.

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1177


'હું મજામાં છું!'

'તમે મજામાં હશો!'

'આપણે બધાં મજામાં રહીશું!!!!!' 

દરેક વાક્યના છેડે ઉદ્ગારચિહ્ન ન મૂકવું. વળી, વાક્યના છેડે બહુ ઉદ્ગારચિહ્નો ન મૂકવાં. નવાઈ લાગવાની હશે તો વાચનારને લાગશે. લખનારને આટલી બધી નવાઈ શેની લાગવી જોઈએ?

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1176


'તમે વધુ ને વધુ કામ કરવાનું કહો છો?'

'તમે વધૂને વધુ કામ કરવાનું કહો છો?'

Sunday, December 20, 2020

દિન-વિશેષ


જાન્યુઆરી

૦૧ : મહાદેવ દેસાઈ જન્મદિન 
૦૩ : ડૉ. સુશીલા નૈયર નિધન-દિન
૧૩ : આચાર્ય ગિદવાણી નિધન-દિન
૨૬ : ગણતંત્ર દિવસ 
૩૦ : મહાત્મા ગાંધી નિર્વાણ-દિન

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1175

 

ધાબુ કે ધાબું?

ગમે તેટલું સાફ કરો તોય એકાદ રજકણ રહી જાય એ 'ધાબું'!


ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1174


'તમે ખાસી ખાંસી ખાઈ રહ્યા છો.'

INDIAN READERSHIP SURVEY 2019 Q4


https://mruc.net/uploads/posts/ab71f971df5abf07040e1435bf4fcfe3.pdf

ગાંધીજી કહે છે : અધ્યાપકો અને શિક્ષકો વિશે


"અધ્યાપકો અને શિક્ષકોને વિદ્યાર્થીઓમાં પ્રિય થવું હોય તો તેમની પ્રવૃત્તિઓ ને આકાંક્ષાઓમાં - તે હાનિકર્તા કે અનીતિમય ન હોય ત્યાં સુધી - પૂરેપૂરો ભાગ લેવો જ જોઈએ."

- ગાંધીજી 

સિમલા, સપ્ટેમ્બર ૨૯, ૧૯૪૦

'હરિજન', ૦૬-૧૦-૧૯૪૦
ભાષાંતર : 'હરિજનબંધુ', ૧૯-૧૦-૧૯૪૦

આઘાતક માહિતીક્રાન્તિ // સુમન શાહ


https://ekatra.pressbooks.pub/sumanshahninibandhsrushti/chapter/%e0%aa%86%e0%aa%98%e0%aa%be%e0%aa%a4%e0%aa%95-%e0%aa%ae%e0%aa%be%e0%aa%b9%e0%aa%bf%e0%aa%a4%e0%ab%80%e0%aa%95%e0%ab%8d%e0%aa%b0%e0%aa%be%e0%aa%a8%e0%ab%8d%e0%aa%a4%e0%aa%bf/


'એકત્ર'નો ગ્રન્થ-ગુલાલ : સુમન શાહની નિબન્ધસૃષ્ટિ

(સૌજન્ય : અતુલ રાવલ, પ્રકાશક, એકત્ર ફાઉન્ડેશન)

Friday, December 18, 2020

જયંત મેઘાણી : ગ્રંથસભર ગોષ્ઠિયોગ


Photograph : Dr. Ashwinkumar / તસવીર : ડૉ. અશ્વિનકુમાર

Photograph : Dr. Ashwinkumar / તસવીર : ડૉ. અશ્વિનકુમાર

Photograph : Dr. Ashwinkumar / તસવીર : ડૉ. અશ્વિનકુમાર

અપૂર્વ આશર, તોરલ પટેલ, જયંત મેઘાણી, રમેશ દવે, શિવજી આશર, સંજય શ્રીપાદ ભાવે
Photograph : Dr. Ashwinkumar / તસવીર : ડૉ. અશ્વિનકુમાર

જયંત મેઘાણી
Photograph : Dr. Ashwinkumar / તસવીર : ડૉ. અશ્વિનકુમાર

Photograph : Dr. Ashwinkumar / તસવીર : ડૉ. અશ્વિનકુમાર

Photograph : Dr. Ashwinkumar / તસવીર : ડૉ. અશ્વિનકુમાર

Photograph : Dr. Ashwinkumar / તસવીર : ડૉ. અશ્વિનકુમાર

Photograph : Dr. Ashwinkumar / તસવીર : ડૉ. અશ્વિનકુમાર

Photographs : Dr. Ashwinkumar / તસવીરો : ડૉ. અશ્વિનકુમાર
'કર્મ' કાફે, 'નવજીવન' પરિસર, અમદાવાદ
તારીખ : ૦૪-૦૭-૨૦૧૫   

Wednesday, December 16, 2020

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1173


સિત્તેર ટકા લોકો માસ્ક પહેરે તો કોરોના નાબૂદ થાય.
લોકો સિત્તેર ટકા માસ્ક પહેરે તો કોરોના નાબૂદ ન થાય. (!)

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1172


'પોકેટ મની'ની જગ્યાએ 'ખિસ્સાખર્ચ' જેવો શબ્દ વાપરવા જેવો છે!

ગાંધીના સંગમાં સરદારના વ્યંગ ///////// ડૉ. અશ્વિનકુમાર


https://opinionmagazine.co.uk/details/6702/gandhi-sangmaam-sardarna-vyanga

Saturday, December 12, 2020

સ્મરણો : છુકછુક!


પૂર્વ વિદ્યાર્થી હિરેન દુબળાએ બીલીમોરા-વઘઈ નેરોગેજ ટ્રેન કાયમ માટે બંધ થયાના સમાચાર આપ્યા. અમે વિદ્યાર્થીઓને લઈને આ રેલગાડી દ્વારા બીલીમોરાથી વઘઈ પહોંચ્યા હતા. ઈ.સ. ૨૦૧૮માં ડાંગ જિલ્લામાં કરેલી ગ્રામજીવનયાત્રા સાથે આ રેલપ્રવાસની યાદો જોડાયેલી છે.



Tuesday, December 8, 2020

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1171


થાળીમાં ભાત આપો. ()

થાળીમાં ભાત પીરસો. ()

થાળીમાં ભાત નાખો. ()

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1170


કચરાપેટીમાં કચરો નાખો. ()

કચરાપેટીમાં કચરો પીરસો. ()

George Bernard Shaw // Documentary


https://www.nobelprize.org/prizes/literature/1925/shaw/documentary/

પ્રત્યાયન : પ્રક્રિયા અને તત્ત્વો // Communication : Process & Elements






Friday, December 4, 2020

જયંત મેઘાણી : પાનાં ફેરવીશું પુસ્તકોનાં, ને તમે યાદ આવશો

 

જયંત મેઘાણી
Photograph : Dr. Ashwinkumar / છબી : ડૉ. અશ્વિનકુમાર


જયંત મેઘાણી
Photograph : Dr. Ashwinkumar / છબી : ડૉ. અશ્વિનકુમાર



જયંત ઝવેરચંદ મેઘાણી 
વાચક, પ્રકાશક, પ્રસારક, લેખક, અનુવાદક 
અવતરણ : ૧૦-૦૮-૧૯૩૮
અવસાન : ૦૪-૧૨-૨૦૨૦

Wednesday, December 2, 2020

All About Contempt of Courts Act, 1971


https://doj.gov.in/sites/default/files/contempt.pdf

https://doj.gov.in/sites/default/files/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%AF%20%E0%A4%85%E0%A4%B5%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%A8%E0%A4%BE%20%E0%A4%85%E0%A4%A7%E0%A4%BF%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%AE%201971.pdf 

All About Contempt of Courts Act, 1971

https://www.latestlaws.com/articles/all-about-contempt-of-courts-act-1971-by-monika-rahar/ 

https://indiankanoon.org/doc/1396751/ 

https://www.drishtiias.com/hindi/daily-updates/daily-news-analysis/contempt-of-court#:~:text=%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%AF%20%E0%A4%95%E0%A4%BE%20%E0%A4%85%E0%A4%B5%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%A8%E0%A4%BE%20%E0%A4%85%E0%A4%A7%E0%A4%BF%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%AE%2C%201971,%E0%A4%85%E0%A4%B5%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%A8%E0%A4%BE%20%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%82%20%E0%A4%AC%E0%A4%BE%E0%A4%81%E0%A4%9F%E0%A4%BE%20%E0%A4%97%E0%A4%AF%E0%A4%BE%20%E0%A4%B9%E0%A5%88%E0%A5%A4

https://thewirehindi.com/tag/contempt-of-courts-act-1971/

https://www.newsclick.in/sc-stays-meghalaya-hcs-contempt-order-against-shillong-times-editor

https://rsf.org/en/news/outrageous-contempt-court-convictions-northeastern-india 

English Speaking


English Speaking


ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1168


તમે 'પક્રિયા' કરી કે 'પ્રકિયા' કે પછી છેવટે 'પ્રક્રિયા' કરી?!

Tuesday, December 1, 2020

आचार्य काकासाहेब कालेलकर जी के समन्वय विचारों पर परिचर्चा


आचार्य काकासाहेब कालेलकर


Communication Today : A Double-Blind Peer Reviewed Bilingual Media Quarterly

 

Communication Today


Communication // Definitions


https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/communication

https://www.merriam-webster.com/dictionary/communication#:~:text=%3A%20the%20act%20or%20process%20of,letter%2C%20telephone%20call%2C%20etc.

https://www.spit.ac.in/wp-content/uploads/2011/02/Communication#:~:text=Keith%20Davis%3A%20Communication%20is%20a,from%20one%20person%20to%20another.&text=William%20Newman%20and%20Charles%20Summer,is%20a%20bridge%20of%20meaning.

https://www.coursehero.com/file/p5nj8kh/12-Definitions-of-Communication-Different-scholars-have-defined-communication/


Sunday, November 29, 2020

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1167


અમેરિકામાં દુનિયાભરના લોકો રૂપિયા કમાવા માટે આવે છે. 
અમેરિકામાં દુનિયાભરના લોકો નાણાં કમાવા માટે આવે છે. 

Sunday, November 22, 2020

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1165


તે માણસ નશામાં ધૂત હતો.

તે માણસ નશામાં ધુત હતો.

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1164


બારાને વાર ઓરવામાં વાર થઈ!

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1163


ગુજરાતી ભાષામાં 'લાડુ રજા માગે છે' અર્થાત્ લાડુ પીરસવાનું હવે બંધ થાય છે!

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1162


તે ચીંથરેહાલ હાલતમાં હતો.

તે ચીંથરેહાલ હતો.
 

અંગ્રેજી ભાષા, દેશી મજા : 154


જરૂર જણાય તો રિપીટ કરો, પણ ફરી વાર રિપીટ ન કરો!

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1161

 

'નવજીવનેએમ નહીં, 'નવજીવનસાપ્તાહિકે એમ શબ્દપ્રયોગ કરવો.


ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1160


'નિયમોની ઐસીતૈસી કરીનેજેવા શબ્દપ્રયોગની જગ્યાએ 'નિયમોની પરવા કર્યા વગરજેવો શબ્દપ્રયોગ કરી શકાય.


ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1159

 

'પશ્ચાત્અને 'પાશ્ચાત્ય' એ બન્ને શબ્દોમાં ફેર છે.


Saturday, November 21, 2020

અંગ્રેજી ભાષા, દેશી મજા : 153

 

કેટલાક લોકો ભલે 'ઇલેક્ટ્રિકસિટી' બોલેપણ આપણે તો 'ઇલેક્ટ્રિસિટીજ બોલવું!


ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1158


વાતચીતમાં ક્યારેક આવો વાક્યપ્રયોગ સાંભળવા મળે છે :
 
'એમને ઘરનું મકાન છે!'

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1157


નાનકડો ફેર શોધીને કહો કે, કયું વાક્ય સાચું છે? : 

'એમનાં માતાપિતાએ ઘણું વેઠવું પડ્યું છે.' 

'એમનાં માતાપિતાએ ઘણું વેઠવું પડયું છે.' 


ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1156

 

આ ત્રણ પૈકી કયું વાક્ય સુધારવું પડે એમ છે? :

'મારો મિત્ર કહે છે કેએનું ઘર પીડીપીયુ યુનિવર્સિટી પાસે આવેલું છે.'

'મારો મિત્ર કહે છે કેએનું ઘર પીડીપીયુ પાસે આવેલું છે.'

'મારો મિત્ર કહે છે કેએનું ઘર પીડીપી યુનિવર્સિટી પાસે આવેલું છે.'



ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1155


સાચો શબ્દ કયો?

'અર્ઘ્ય', 'અર્ધ્ય'કે બન્ને શબ્દો સાચા છે?


Friday, November 20, 2020

સ્મરણો : શાશ્વત


જ્યોત્સના (પારંગત-પત્રકારત્વ : ૧૯૯૪-૧૯૯૬)

અશ્વિન (પારંગત-પત્રકારત્વ : ૧૯૯૫-૧૯૯૭)

હેતલ (પારંગત-પત્રકારત્વ : ૧૯૯૫-૧૯૯૭)

     ઝસ્મિતા (પારંગત-પત્રકારત્વ : ૨૦૦૦-૨૦૦૨)  

રોહિણી (પારંગત-પત્રકારત્વ : ૨૦૦૬-૨૦૦૮)

ભારતી (પારંગત-પત્રકારત્વ : ૨૦૧૦-૨૦૧૨)

અજય (પારંગત-પત્રકારત્વ : ૨૦૧૫-૨૦૧૭)

Thursday, November 19, 2020

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1154


શબ્દમાં અનુસ્વારના સ્થાનને ફેરવો અને વાક્યના અર્થની પથારી ફેરવો :

બે ગાડાં લાવવાની મજૂરી કોણે આપી?
બે ગાંડા લાવવાની મંજૂરી કોણે આપી?

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1153


અનુસ્વાર મૂકતી વખતે ગાફેલ રહેશો તો 'મંદિરા' તરત જ 'મદિરા'માં ફેરવાઈ જશે!

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1152


પક્ષી ને બચ્ચાં મરી ગયાં.

પક્ષી ને બચ્ચાં મળી ગયાં. 

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1151


પક્ષીને બચ્ચાં મળી ગયાં. 

પક્ષી ને બચ્ચાં મળી ગયાં. 


ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1150


'બહારની કોઈ વ્યક્તિને પૂછ્યા વિના દુકાનની અંદર પ્રવેશ કરવો નહીં.' 

'બહારની કોઈ વ્યક્તિ પૂછ્યા વિના દુકાનની અંદર પ્રવેશ કરવો નહીં.'


ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1149


માર્ચ, ૧૯૨૨માં 'યંગ ઇંડિયા'માં પ્રકાશિત થયેલા લેખો બદલ ગાંધીજી ઉપર 'રાજદ્રોહ'નો મુકદ્દમો ચલાવવામાં આવ્યો. 

'યંગ ઇંડિયા'માં પ્રકાશિત થયેલા લેખો બદલ ગાંધીજી ઉપર માર્ચ, ૧૯૨૨માં 'રાજદ્રોહ'નો મુકદ્દમો ચલાવવામાં આવ્યો.

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1148


પૂજ્ય બાપુએ ૧૮૮૭માં મેટ્રિક્યુલેશનની પરીક્ષા પસાર કરી. 

મો.ક. ગાંધીએ ૧૮૮૭માં મેટ્રિક્યુલેશનની પરીક્ષા પસાર કરી.

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1147


ગાંધીજીએ સ્વર્ગસ્થ સરદારને સંદેશો મોકલ્યો. 

ગાંધીજીએ સરદારને સંદેશો મોકલ્યો. 

Wednesday, November 18, 2020

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1146


આજથી બરાબર બે દિવસ બાદ સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલનો જન્મદિવસ આવશે. 

એકત્રીસ ઑક્ટોબરના રોજ સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલનો જન્મદિવસ છે. 

Sunday, November 15, 2020

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1143


'ખળું પાકી જવું' અર્થાત્ 'લાભ થવો'

(સૌજન્ય : મંગુબેન ઠાકોર, મેરા, ૧૫-૧૧-૨૦૨૦)

Wednesday, November 11, 2020

Sunday, November 8, 2020

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1137


'રોટલી પૂરી થઈ ગઈ.' (જ્યારે બરાબર ન બની હોય ત્યારે!) 
'રોટલી પૂરી થઈ ગઈ.' (જ્યારે બહુ સારી બની હોય ત્યારે!)

Friday, November 6, 2020

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1135


જે વિધવા હોય એ સ્ત્રી જ હોય તો, 'વિધવા સ્ત્રી' લખવાની શી જરૂર છે?!
 

Wednesday, November 4, 2020

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1133


'સસ્તા અનાજની દુકાને, માજીનો નંબર ક્યારે આવશે?'
'સસ્તા અનાજની દુકાને, માજીનો વારો ક્યારે આવશે?'

Tuesday, November 3, 2020

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 1132


માણસે સારાં સત્કર્મો કરવાં જોઈએ.

માણસે સત્કર્મો કરવાં જોઈએ.

માણસે સારાં કર્મો કરવાં જોઈએ.

Monday, November 2, 2020

ભારતી : અંતરિયાળ આદિલોકની આશા


ભારતી : આત્મવિશ્વાસની અભિવ્યક્તિ
Photograph : Dr. Ashwinkumar / છબી : ડૉ. અશ્વિનકુમાર

ભારતી : અભિવાદન અને અભિનંદન
Photograph : Dr. Ashwinkumar / છબી : ડૉ. અશ્વિનકુમાર

ભારતી : અનુભવના ઓટલે
Photograph : Dr. Ashwinkumar / છબી : ડૉ. અશ્વિનકુમાર





લેખ-સૌજન્ય : મહેશ શાહ, વરિષ્ઠ પત્રકાર, 'ચિત્રલેખા' સાપ્તાહિક, ૦૨-૧૧-૨૦૨૦