Tuesday, June 28, 2016

ચંદુ મહેરિયા : પત્રકારત્વની ત્રણ પેઢીઓ સાથેનું મિત્રકારત્વ

પ્રકાશ ન. શાહ સાથે ચંદુ મહેરિયા
Photograph : Dr. Ashwinkumar / છબી : ડૉ.અશ્વિનકુમાર

ઉર્વીશ કોઠારી, વૃંદાવન સોલંકી, સંજય શ્રીપાદ ભાવે સાથે ચંદુ મહેરિયા
Photograph : Dr. Ashwinkumar / છબી : ડૉ.અશ્વિનકુમાર


તેજસ વૈદ્ય, કેતન રુપેરા, જિગ્નેશ મેવાણી, વિશાલ પાટડિયા,
દિવ્યેશ વ્યાસ, તેજસ્વી વ્યાસ, ચેતન પગી સાથે ચંદુ મહેરિયા
Photograph : Dr. Ashwinkumar / છબી : ડૉ.અશ્વિનકુમાર


'જલસો'ના અંકોમાં પ્રકાશિત, ચંદુ મહેરિયાનાં આત્મકથાનક માટે આ ઠેકાણે તપાસ કરવી :
http://saarthakprakashan.com/sarthak-jalso/

ચંદુ મહેરિયાને જન્મદિને અભિવંદન


ચંદુ મહેરિયા
Photograph : Dr. Ashwinkumar / છબી : ડૉ.અશ્વિનકુમાર


ચંદુ મહેરિયા : અભ્યાસી કર્મશીલ
 જન્મતારીખ : ૨૮-૦૬-૧૯૫૯

'મેયર્સ બંગલો'ના સર્જક ચંદુ મહેરિયાને મળવા માટે અહીં પહોંચી જાવ :
https://ashwinningstroke.blogspot.com/2022/06/blog-post_28.html


Saturday, June 25, 2016

દેખો 'અગર' પ્યાર સે!


કચ્છના નાના રણમાં નમકના ક્યારા
Photograph : Dr. Ashwinkumar / છબી : ડૉ.અશ્વિનકુમાર

'પહેલી નજરે દરિયાનાં ખારાં પાણી દેખાય છે,
તેમાં અગરિયાનાં આંસુ-પરસેવો ઉમેરાય છે.'

Wednesday, June 22, 2016

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 945

'મથરાવટી' એટલે શું?

'મથરાવટી' કે 'માથાવટી' એટલે
(૧) સાડલો/સાલ્લો/સાડી ન બગડે તે માટે તેના માથા ઉપરના ભાગ નીચે સીવેલો અસ્તરનો કકડો   
(૨) માથાના કપડા ઉપર પડેલા તેલના ડાઘા 
(૩) માથાનો ભાગ 
(૪) આબરૂ

હવે સમજાશે કે, 'મથરાવટી મેલી હોવી' એટલે શું?!

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 944

અંગ્રેજી ભાષાનો 'લોર્ડ ગવર્નર જનરલ' તળપદી બોલીમાં 'લાટ ગવંડર' થઈ જાય છે!
    

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 943

જાણીતા અભિનેતા હેરોઇન સાથે પકડાયા.
જાણીતા અભિનેતા હિરોઇન સાથે પકડાયા.

Sunday, June 19, 2016

અમે બરફનાં સદાય તરસ્યાં પંખી!

આપણું અમદાવાદ
ડૉ. અશ્વિનકુમાર // પ્રાધ્યાપક

……………………………………………………………………………………

Courtesy : google image

ઉનાળાના લાંબા દિવસોમાં નિશાળમાં લાંબી રજાઓ પડતી હતી. શહેરનાં ઘરોમાં હજુ ઠંડાં પાણીનાં કબાટ એટલે કે ફ્રીજ બહુ આવ્યાં નહોતાં. પાણીને ટાઢું કરતાં-કરતાં માટલીબહેન પણ હાંફી જતાં હતાં. આથી, વાળુ કર્યા પછી ઘરમાં બરફનું શીતળ જળ પીવા માટેનો ભવ્ય કાર્યક્રમ યોજાતો હતો. શહેરના લગભગ દરેક વિસ્તારમાં છૂટક બરફનું વેચાણ કરતી દુકાનો હતી. ઘરનાં છોકરાં કાપડની થેલી, છૂટા પૈસા, અને સાઇકલ લઈને 'કૈલાસ આઇસ ડેપો' જેવાં પાટિયાં ટીંગાડેલી દુકાને પહોંચી જતાં. બરફ લેવા જવાના ઉત્સાહના કારણે, ઘરેથી નીકળતી વેળાએ સાઇકલની ઝડપ વધુ રહેતી. બરફ પીગળી ન જાય એ માટે, ઘરે પાછા ફરતી વખતે સાઇકલની ઝડપ ખાસ્સી વધી જતી!

કુટુંબના સભ્યોની સંખ્યાના આધારે, પચીસ પૈસાથી માંડીને એક રૂપિયા સુધીનો બરફ ખરીદવામાં આવતો. પરસેવાથી રેબઝેબ થયેલો મજૂર મોટી કાતર જેવા સાધનથી બરફની પાટને લાગમાં લઈને માલવાહક વાહનમાંથી દુકાનના થડા પાસે ઉતારતો. દુકાનદાર શણિયાથી બરફની પાટોને ઢાંકી રાખતો. જેથી કરીને બરફને ઓછી ગરમી લાગે! ઘરાક આવે એટલે દુકાનધણી કંતાનનાં આવરણને ખોલે. હાથાવાળી કોચમણીને બરફની પાટ ઉપર સીધી લીટીમાં જોરથી ચલાવે. પરિણામે બરફની કરચો ઊડે. પૈસા ચૂકવીને બરફનું ગચિયું થેલીમાં મૂકી દેવામાં આવતું. થેલી ન હોય તો રૂમાલમાં વીંટીને એને સાઇકલના કેરિયરમાં ચુસ્ત રીતે ગોઠવી દેવાનું.

ઘરે પહોંચતાંની સાથે, બરફથી ભીંજાયેલી થેલી કે રૂમાલ નાનકડાં ભાઈ-બહેનના ગાલે ઘસવાનું ટીખળ સૂઝતું. સાદા પાણીથી બરફના ગચિયાને નવડાવવાનું અને પછી તેને પાણી ભરેલી તપેલીમાં ડુબાડવાનું. પપ્પા કે ભાઈ પ્યાલા વડે, બરફ ઉપર પાણીની ધાર કરતા. એક ચોક્કસ ઠેકાણે જળધાર થવાના કારણે બરફમાં પડતું કાણું જોવાની મજા પડતી. કુટુંબના નાનકડા સભ્યને સૌથી પહેલાં બરફનું ઠંડું પાણી પીવાનો વિશેષાધિકાર પ્રાપ્ત થતો. ટાઢા થતા એ ટેણકાને અન્ય બાળકો જોઈ રહેતાં. બાળુડાને ઠંડાં પાણીના ઘૂંટડા ગળે ઉતારતાં વાર થાય તો 'જલદી કર ને હવે! પછી અમારો વારો ક્યારે આવશે?' જેવો ઊંચો સૂર સંભળાતો. પરિવારજનો વારાફરતી બે બે પ્યાલા બરફ-પાણી મજાથી માણતાં હતાં.

અદ્યતન રેફ્રિજરેટરમાં કળ ફેરવીએ એટલે ટ્રેમાં બરફની ચોસલીઓ તડતડ પડે છે. ફ્રીજમાં ઠંડાં પાણીની બાટલીઓ હાજર જથ્થામાં હોય છે. પરંતુ મારતી સાઇકલે બરફનો ટુકડો ઘરે લાવીને, તેમાંથી ઠંડું પાણી બનાવીને, તેને સાથે બેસીને પીવાનો 'જલ'સો, સ્મૃતિ-સમુદ્રમાંથી વરાળ બનીને ક્યારેય ઊડી શકે એમ નથી!

…………………………………………………………………………………………
સૌજન્ય :

અમે બરફનાં સદાય તરસ્યાં પંખી!
'આપણું અમદાવાદ', 'સિટી ભાસ્કર' પૂર્તિ, પૃષ્ઠ : ૦૧-૦૪, 'દિવ્ય ભાસ્કર', ૧૯-૦૬-૨૦૧૬, રવિવાર

'આપણું અમદાવાદ'

Saturday, June 18, 2016

Wednesday, June 15, 2016

અંગ્રેજી ભાષા, દેશી મજા : 128

ઉત્તર ગુજરાતમાં ભલે 'પોઝેટિવ' બોલાય, સાઉથ બોપલમાં તો આપણે 'પોઝિટિવ' જ બોલવું!

અંગ્રેજી ભાષા, દેશી મજા : 127

તેઓ ભલે 'પબ્લિકસિટી' બોલે, આપણે તો 'પબ્લિસિટી' જ બોલવું!

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 940

'રોઝડું' મારવું કે નહીં એ ચર્ચાનો વિષય છે, પણ 'નીલગાય'નો તો શિકાર ન જ કરાય!

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 938

સાચો શબ્દ કયો : 'ધરાશયી' કે 'ધરાશાયી'?

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 939

સાચો શબ્દ કયો : 'સુનવણી' કે 'સુનાવણી'? કે બન્ને શબ્દો સાચા છે?!

Friday, June 10, 2016

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 936

'કાકાને રાત્રે પથારીના કારણે દુખાવો ઊપડતાં દવાખાને લઈ જવા પડ્યા.'
'કાકાને રાત્રે પથરીના કારણે દુખાવો ઊપડતાં દવાખાને લઈ જવા પડ્યા.'

Thursday, June 9, 2016

અંગ્રેજી ભાષા, દેશી મજા : 126

'તમારા અંગ્રેજીના જ્ઞાનમાં વધારાનો પ્લસ પોઇન્ટ કયો છે?!'

અંગ્રેજી ભાષા, દેશી મજા : 125

'અંગ્રેજી બોલતી વખતે આપણો પોતાનો સેલ્ફ કોન્ફિડેન્સ ડગવો ન જોઈએ!'

અંગ્રેજી ભાષા, દેશી મજા : 124

'તમે ફરી પાછા રીટર્નમાં ક્યારે આવશો?!'

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 935

શેતાન કરે એ 'ઝપાઝપી', સાધુ કરે એ 'જપાજપી'!

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 934

લોટમાં 'ઘટ' કપાય કે 'ઘટ્ટ' કપાય?!

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 933

મોટાઓની 'મોટાઈ' તો નાનાઓની 'નાનાઈ' કહેવાય!

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 932

'પરાભવ' અને 'પરભવ' ભિન્ન અર્થ ધરાવે છે.

'એક કાનાથી આખો અર્થ બદલાઈ જાય,
'પરાજય'નો 'બીજો અવતાર' થઈ જાય!'


Wednesday, June 8, 2016

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 931

સાચો શબ્દ કયો? : 'જબરજસ્ત' કે 'જબરદસ્ત'?

સવાલ જબરમસ્ત છે. કારણ કે, બંને શબ્દો સાચા છે!

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 930


ગુજરાતી સમાચારનું શીર્ષક :

'અજાણ્યા ભિક્ષુકનું ગરમીથી મોત'

(ભિક્ષુક જાણીતો પણ હોઈ શકે!)

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 929


સમાચારનું સાચું શીર્ષક કયું?

'ગરમીથી અજાણ્યા ભિક્ષુકનું મોત'
અથવા
'અજાણ્યા ભિક્ષુકનું ગરમીથી મોત'

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 928

'ખાબોચિયું ભરીને' અને 'ખા બોચિયું ભરીને' ભિન્ન અર્થ ધરાવે છે!

ગૂજરાત વિદ્યાપીઠમાં 'ગાંધી અધ્યયન' કરવું છે?




Tuesday, June 7, 2016

Monday, June 6, 2016

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 926


તમને કયું સૂચન પાળવું ગમશે?

'ચોખ્ખા સાબુથી હાથ ધોવા.'
'સાબુથી ચોખ્ખા હાથ ધોવા.'
'સાબુથી હાથ ચોખ્ખા ધોવા.'

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 925


શહેરના બગીચામાં વડવા ગોળ જોવા મળે છે.
શહેરના બગીચામાં વડવાગોળ જોવા મળે છે.

Saturday, June 4, 2016

Friday, June 3, 2016

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 923


'વાડજ ચીભડાં ગળે તો કોને કહેવું?'
'વાડ જ ચીભડાં ગળે તો કોને કહેવું?'

Thursday, June 2, 2016

ભાષાની મજા, મજાની ભાષા - 922


લાશનો કબજો લેવા માટે પોલીસ આવે એ પહેલાં ડાકુઓ સ્મશાનમાંથી નીકળી ગયા.
લાશનો કબજો લેવા માટે પોલીસ આવે એ પહેલાં ડાઘુઓ સ્મશાનમાંથી નીકળી ગયા.